Εικόνες της φύσης

Εικόνες της φύσης
Τρίπολη Αρκαδίας-Πλατεία Άρεως, Ο Αρχιστράτηγος του Αγώνα Θεόδωρος Κολοκοτρώνης

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Κυριακή 25 Ιουλίου 2010

Το γνήσιο δημοτικό τραγούδι της Αρκαδίας

Η Αρκαδία έχει μεγάλο πλούτο στη δημοτική μουσική παράδοση μόνο που δεν ασχολήθηκαν πολλοί άνθρωποι να την κρατήσουν ζωντανή όπως συμβαίνει σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Η Κρήτη και η Ήπειρος κρατάει τα πρωτεία σ’ αυτό το τομέα. Οι Αρκάδες και γενικά οι Πελοποννήσιοι άφησαν μεγάλο μέρος του μουσικού μας πλούτου να χαθεί γιατί θεώρησαν ίσως, ότι έτσι «εκπολιτίζονται». Για πολλά χρόνια θεωρείτο ντροπή να ακούει κανείς δημοτικά τραγούδια. Έφταιξαν βέβαια και οι καταστάσεις όπου το δημοτικό τραγούδι συνδέθηκε με δυσάρεστα γεγονότα της πατρίδας μας. Τώρα που έχουμε ξεπεράσει τα κόμπλεξ μας όσον αφορά στο δημοτικό τραγούδι υπάρχει μια τάση επιστροφής όπως υπάρχει αυτή η τάση για οτιδήποτε το αυθεντικό. Χρειάζεται όμως να γνωρίζουμε ποιο είναι το αυθεντικό δημοτικό τραγούδι και να μην μας «πασάρουν» ότι να ‘ναι για δημοτικό. Οι πρόγονοι μας που τα τραγουδούσαν έβγαιναν κατευθείαν από τη καρδιά τους και εξέφραζαν τα εσώψυχα τους, Δεν τα είχε παραγγείλει η τάδε εταιρεία με ακριβείς υπολογισμούς ποιο θα γίνει σουξέ και ποιο όχι. Βέβαια υπάρχουν και στη δημοτική λαϊκή παράδοση απλοϊκά τραγούδια ή  «δεύτερα» τραγούδια. Ας μην σταθούμε σ’ αυτά αλλά στα αριστουργήματα και ας τα προβάλλουμε και ας τα μελετήσουμε και ας τα νοιώσουμε γιατί μέσα τους εκφράζετε  η αγάπη, ο έρωτας, το πάθος, ο πόνος, ο θαυμασμός, ο χωρισμός, η αντρεία, η λεβεντιά, το έπος, ο ύμνος στη φύση, στο βουνό, στη θάλασσα, στα λουλούδια και τόσα άλλα.
Στην Αρκαδία έχουμε υπέροχα δημοτικά τραγούδια φτάνει κανείς να τα ψάξει λίγο παραπάνω. Όσο υπάρχουν ακόμα οι μεγαλύτεροι άνθρωποι ας τους ακούσουμε, ας καταγράψουμε φωνές με το τοπικό χρώμα και τη χαρακτηριστική ντοπιολαλιά. Είναι πράγματα πολύτιμα που χάνονται και δεν τα ξαναβρίσκουμε εκτός από τις απομιμήσεις τους. Πιστεύω ότι στη Κυνουρία γίνεται καλή δουλειά από τους συλλόγους και έχει αναδειχτεί αξιοπρεπώς το δημοτικό τραγούδι ειδικά το τσακώνικο. Στην υπόλοιπη Αρκαδία δυστυχώς δεν είναι πολύ καλή η κατάσταση.
Δεν θέλω να μιλάω θεωρητικά και γι’ αυτό θα γράψω ενδεικτικά τους ωραίους στίχους ενός δημοτικού τραγουδιού  από το χωριό Σέρβου Αρκαδίας αλλά θα ακούσουμε και το τραγούδι.Αξίζει.

Τώρα που μπήκα στο χορό να τραγουδήσω θέλω.
Να ειπώ τραγούδι του σεβντά και των παλληκαριώνε.
Ο σεβνταλής γνωρίζεται, φορεί στραβά το φέσι.
Για κείν’ της χήρας τον υγιό, της μάντισας τη κλήρα.
Πάσα ημερούλα σπίτι της και πάσα μεσημέρι.
Κακιώνει η κόρη μια βραδιά κλειδώνει κι αμπαρώνει.
Βάνει τον δυόσμο κλειδωνιά, την ματζουράνα αμπάρα.
Μα κείνος πήγε κι άνοιξε με της ελιάς το φύλλο.

(σεβνταλής=ο παθιασμένος από έρωτα, κλήρα=ο κληρονόμος).

Τώρα ας ακούσουμε αυτό το τραγούδι από γνήσια παραδοσιακή φωνή όπου κυριαρχεί το τοπικό ηχόχρωμα, το πιό σημαντικό στοιχείο κατά τη γνώμη μου. Το τραγούδι αποδίδει η Κανέλλα Τρουπή από του Σέρβου Γορτυνίας Αρκαδίας και έχω την χαρά να τη συνοδεύω.




 Θα προτείνω μερικούς καλλιτέχνες   που κατά τη γνώμη μου υπηρετούν το γνήσιο δημοτικό τραγούδι από προσωπικό μεράκι και αγάπη. Ο Κώστας ο Παυλόπουλος από τα Σαρλέικα Ηραίας Αρκαδίας είναι ένας γνήσιος τραγουδιστής των δημοτικών τραγουδιών μαζί με το γιό του Γιάννη Παυλόπουλο, που ξέρουν πολύ καλά το αυθεντικό τραγούδι της Αρκαδίας από βιώματα και το υπηρετούν σωστά. Αναδεικνύουν αντιπροσωπευτικά δημοτικά τραγούδια όχι μόνο της Αρκαδίας αλλά όλης της Πελοποννήσου πέρα από τα πολύ γνωστά που γνωρίζει όλη η Ελλάδα.
Έχω τη μεγάλη ευχαρίστηση και τιμή να τραγουδώ στην χορωδία όπου διδάσκει το δημοτικό τραγούδι ο Κώστας ο Παυλόπουλος, τη χορωδία του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ο Πάνας». Ο Κώστας Παυλόπουλος κάνει επιλεγμένες εμφανίσεις γιατί σέβεται το τραγούδι των προγόνων μας και θέλει να το κρατεί σε υψηλό επίπεδο.
Το cd που κυκλοφόρησε πριν λίγα χρόνι, τιτλοφορείται: «ΕΡΩΤΙΚΗ ΑΡΚΑΔΙΑ-ΑΓΡΑΦΟΙ ΝΟΜΟΙ» και περιέχει αρακαδικά τραγούδια αληθινά  διαμάντια, αποδεικνύει την προσοχή που δείχνει ο καλλιτέχνης στον θησαυρό αυτό του λαϊκού μας πολιτισμού.
Θα ακούσουμε δυο τραγούδια από ζωντανή ηχογράφηση τον Αύγουστο του 2005 σε εκδήλωση στον ποταμό Αλφειό.
α) "Ας παν να ιδούν τα μάτια μου" Γαμήλια πατινάδα. Τραγουδάνε ο Κώστας και ο Γάννης Παυλόπουλος καθώς και η χορωδία του Συλλόγου "Πάνας".





β) "Στο είπα και στο παρήγγειλα" Της αγάπης .Τραγουδάνε ο Κώστας και ο Γάννης Παυλόπουλος και στο κλαρίνο είναι ο Κώστας Γιαννακόπουλος.





Ο Κώστας Παυλόπουλος θα τραγουδήσει αρκαδικά τραγούδια την Κυριακή  25 Ιουλίου στο Παγκόσμιο Συνέδριο των Αρκάδων στη Τρίπολη.

2 σχόλια:

  1. Το "ας παν να ιδούν τα μάτια μου" είναι δημοτικό; Έχω την εντύπωση ότι οι στίχοι είναι του Αλέξανδρου ΠΑπαδιαμάντη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πράγματι υπάρχει ποίημα του Αλ.Παπαδιαμάντη με το ίδιο σχεδόν περιεχόμενο αλλά ποιός ξέρει ποιος εμπνεύστηκε πρώτος το θέμα του τραγουδιού; Ενδεχομένως, κάποιος λαικός τραγουδιστής της εποχής εκείνης πήρε τους στίχους, τους έπλασε σύμφωνα με τις δικές του ανάγκες,το τραγούδι κυκλοφόρησε από στόμα σε στόμα, προσαρμόστηκε η μελωδία του και τα λόγια του στη κάθε τοπκή κοινωνία και καθιερώθηκε ειδικά στην Αρκαδία ως το κατ΄εξοχήν τραγούδι του γάμου, το οποίο τραγουδούσαν την ώρα που ξεκινούσε το συμπεθεριό του γαμπρού να πάει να πάρει τη νύφη.Άλλωστε αυτό δεν εννοούμε με τον όρο δημοτικό τραγούδι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή